کد مطلب:889 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:321
سجـــده سهـو
مسأله 1245 ـ برای پنج چیز بعد از سلام نماز، انسان باید دو سجده سهو به دستوری كه بعداً گفته می شود بجا آورد:
اول ـ آنكه در بین نماز، سهواً حرف بزند.
دوم ـ جائی كه نباید نماز را سلام دهد، مثلاً در ركعت اول سهواً سلام بدهد.
ســوم ـ آنكه یك سجده را فراموش كند.
چهارم ـ آنكه تشهد را فراموش كند.
پنجـم ـ آنكه در نماز چهار ركعتی بعد از سجده دوم شك كند كه چهار ركعت خوانده یا پنج ركعت، و نیز اگر در جائی كه باید بایستد مثلاً موقع خواندن حمد و سوره اشتباهاً بنشیند یا در جائی كه باید بنشیند مثلاً موقع خواندن تشهد اشتباهاً بایستد، بنابر احتیاط واجب، باید دو سجده سهو بجا آورد. بلكه برای هر چیزی كه در نماز اشتباهاً كم یا زیاد كند بنابر احتیاط واجب باید دو سجده سهو بنماید. و احكام این چند صورت در مسائل آینده گفته می شود.
مسأله 1246 ـ اگر انسان اشتباهاً یا بخیال اینكه نمازش تمام شده حرف بزند، باید دو سجده سهو بجا آورد.
مسأله 1247 ـ برای حرفی كه از آه كشیدن و سرفه پیدا می شود سجده سهو واجب نیست. ولی اگر مثلاً سهواً آخ یا آه بگوید باید سجده سهو نماید.
مسأله 1248 ـ اگر چیزی را كه غلط خوانده دوباره بطور صحیح بخواند، برای آن غلط سجده سهو واجب نیست.
مسأله 1249 ـ اگر در نماز سهواً مدتی حرف بزند و تمام آنها یك مرتبه حساب شود، دو سجده سهو بعد از سلام نماز كافیست.
مسأله 1250 ـ اگر سهواً تسبیحات اربعه را بیشتر از سه مرتبه بگوید بنا بر احتیاط واجب باید بعد از نماز دو سجده سهو آورد.
مسأله 1251 ـ اگر در جائی كه نباید سلام نماز را بگوید سهواً بگوید: السلام علینا و علی عبادالله الصالحین یا بگوید السلام علیكم و رحمة الله و بركاته، باید دو سجده سهو بنماید، ولی اگر اشتباهاً مقداری از این دو سلام را بگوید، یا بگوید السلام علیك ایها النبی و رحمة الله و بركاته بنابر احتیاط واجب باید دو سجده سهو بجا آورد.
مسأله 1252 ـ اگر درجائی كه نباید سلام دهد اشتباهاً هر سه سلام را بگوید دو سجده سهو كافیست.
مسأله 1253 ـ اگر یك سجده یا تشهد را فراموش كند و پیش از ركوع ركعت بعد یادش بیاید، باید برگردد و بجا آورد، و بعد از نماز بنابر احتیاط واجب باید برای ایستادن بیجا دو سجده سهو بنماید.
مسأله 1254 ـ اگر در ركوع یا بعد از آن یادش بیاید كه یك سجده یا تشهد را از ركعت پیش فراموش كرده، باید بعد از سلام نماز سجده یا تشهد را قضا نماید و بعد از آن دو سجده سهو بجا آورد.
مسأله 1255 ـ اگر سجده سهو را بعد از سلام نماز عمداً بجا نیاورد، معصیت كرده و واجب است هر چه زودتر آنرا انجام دهد و چنانچه سهواً بجا نیاورد، هر وقت یادش آمد باید فوراً انجام دهد، و لازم نیست نماز را دوباره بخواند.
مسأله 1256 ـ اگر شك دارد كه سجده سهواً بر او واجب شده یا نه، لازم نیست بجا آورد.
مسأله 1257 ـ كسی كه شك دارد مثلاً دو سجده سهو بر او واجب شده یا چهار تا، اگر دو سجده بنماید كافیست.
مسأله 1258 ـ اگر بداند یكی از دو سجده سهو را بجا نیاورده، باید دو سجده سهو بجا آورد، و اگر بداند سهواً سه سجده كرده. احتیاط واجب آنست كه دوباره دو سجده سهو بنماید.
دستور سجده سهو
مسأله 1259 ـ دستور سجده سهو اینست كه بعد از سلام نماز نیت سجده سهو كند و پیشانی را به چیزی كه سجده بر آن صحیح است بگذار دو هر ذكری كه بخواهد بگوید و احتیاط مستحب آنست كه بگوید: «بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِ وَ صَلَّی اللهُ عَلی مُحمد وَ آلهِ » یا «بِسْمِ اللهِ و بِاللهِ اَللهمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد» ولی بهتر است بگوید: «بِسمِ اللهِ وَ بِاللهِ اَلسَّلامُ عَلَیْكَ اَیُّهاَ النَّبِیُّ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَكاتُهُ» بعد باید بنشیند و دوباره به سجده رود و یكی از ذكرهائی را كه گفته شد بگوید و بنشیند، و بعد از خواندن تشهد سلام دهد.
قضای سجده و تشهد فراموش شده
مسأله 1260 ـ سجده و تشهد را كه انسان فراموش كرده و بعد از نماز قضای آنرا بجا می آورد، باید تمام شرائط نماز: مانند پاك بودن بدن و لباس و رو به قبله بودن و شرطهای دیگر را داشته باشد.
مسأله 1261 ـ اگر سجده را چند دفعه فراموش كند، مثلاً یك سجده از ركعت اول و یك سجده از ركعت دوم فراموش نماید، باید بعد از نماز قضای هر دو را با سجده های سهوی كه برای آنها لازم است بجا آورد، و لازم نیست معین كند كه قضای كدام یكِ آنها است و اگر یك سجده از ركعت اول و یك سجده از ركعت آخر فراموش نماید و یا دو تشهد را فراموش نماید بنا بر اقوی باید اول سجده آخر را كه فراموش شده و بعد از آن تشهد و سلام بجا آورد و بعد سجده اول را قضاء نماید و همچنین بنا بر اقوی باید تشهد آخر را كه فراموش شده و سلام را بجا آورد و بعد تشهد اول را قضا نماید این در صورتی است كه كاری كه عمدی و سهوی آن نماز را باطل می كند انجام نداده باشد و اگر انجام داده باشد باید اصل نماز را اعاده نماید.
مسأله 1262 ـ اگر یك سجده و تشهد را فراموش كند، احتیاط واجب آنست كه هر كدام را اول فراموش كرده، اول قضا نماید. و اگر نداند كدام اول فراموش شده، باید احتیاطاً یك سجده و تشهد و بعد یك سجده دیگر بجا آورد، یا یك تشهد و یك سجده و بعد یك تشهد دیگر بجا آورد، تا یقین كند سجده و تشهد را به ترتیببی كه فراموش كرده قضا نموده است.
مسأله 1263 ـ اگر به خیال اینكه اول، سجده را فراموش كرده اول قضای آنرا بجا آورد، و بعد از خواندن تشهد یادش بیاید كه اول تشهد را فراموش كرده، احتیاط واجب آنست كه دوباره سجده را قضا نماید. و نیز اگر بخیال اینكه اول تشهد را فراموش كرده، اول بجا آورد، و بعد از سجده یادش بیاید كه اول سجده را فراموش كرده، بنابر احتیاط واجب باید دوباره تشهد را بخواند.
مسأله 1264 ـ اگر بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهد كاری كند كه اگر عمداً یا سهواً در نماز اتفاق بیفتد نماز باطل می شود مثلاً پشت به قبله نماید، احتیاط واجب آنست كه بعد از قضای سجده و تشهد دوباره نماز را بخواند این در صورتی است كه سجده یا تشهدی كه فراموش شده از غیر ركعت آخر باشد و اما اگر از ركعت آخر باشد بنابر اقوی باید اصل نماز را دوباره بخواند.
مسأله 1265 ـ اگر بعد از سلام نماز یادش بیاید كه یك سجده از ركعت آخر فراموش كرده، چنانچه كاری كه عمدی و سهوی آن نماز را باطل می كند، مثل رو گرداندن از قبله انجام نداده، بنابر اقوی باید بقصد اینكه وظیفه خود را انجام داده باشد، سجده فراموش شده و بعد از آن تشهد و سلام و دو سجده سهو بجا آورد. و نیز اگر یادش بیاید كه تشهد ركعت آخر را فراموش كرده،بنابر اقوی باید بقصد اینكه وظیفه خود را انجام داده باشد، تشهد را بخواند و بعد از آن سلام دهد و دو سجده سهو بنماید.
مسأله 1266 ـ اگر بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهدی كه از ركعت سابق فراموش شده كاری كند كه برای آن سجده سهو واجب می شود، مثل آنكه سهواً حرف بزند، باید سجده یا تشهد را قضا كند و غیر از سجده سهوی كه برای قضای سجده یا تشهد لازم است لازم نیست كه دو سجده سهو دیگر بنماید.
مسأله 1267 ـ اگر نداند كه سجده را فراموش كرده یا تشهد را باید هر دو را قضا نماید، و هر كدام را اول بجا آورد اشكال ندارد.
مسأله 1268 ـ اگر شك دارد كه سجده یا تشهد را فراموش كرده یا نه واجب نیست قضا نماید.
مسأله 1269 ـ اگر بداند سجده یا تشهد را فراموش كرده و شك كند كه پیش از ركوع ركعت بعد بجا آورده یا نه، احتیاط واجب آنست كه آنرا قضا نماید.
مسأله 1270 ـ كسی كه باید سجده یا تشهد را قضا نماید، اگر برای كار دیگری هم سجده سهو بر او واجب شود، باید بعد از نماز سجده یا تشهد را قضا نماید، بعد سجده سهو را بجا آورد.
مسأله 1271 ـ اگر شك دارد كه بعد از نماز، قضای سجده یا تشهد فراموش شده را بجا آورده یا نه، چنانچه وقت نماز نگذشته باید سجده یا تشهد را قضا نماید و اگر وقت نماز گذشته، قضای آن احوط است.
اول ـ آنكه در بین نماز، سهواً حرف بزند.
دوم ـ جائی كه نباید نماز را سلام دهد، مثلاً در ركعت اول سهواً سلام بدهد.
ســوم ـ آنكه یك سجده را فراموش كند.
چهارم ـ آنكه تشهد را فراموش كند.
پنجـم ـ آنكه در نماز چهار ركعتی بعد از سجده دوم شك كند كه چهار ركعت خوانده یا پنج ركعت، و نیز اگر در جائی كه باید بایستد مثلاً موقع خواندن حمد و سوره اشتباهاً بنشیند یا در جائی كه باید بنشیند مثلاً موقع خواندن تشهد اشتباهاً بایستد، بنابر احتیاط واجب، باید دو سجده سهو بجا آورد. بلكه برای هر چیزی كه در نماز اشتباهاً كم یا زیاد كند بنابر احتیاط واجب باید دو سجده سهو بنماید. و احكام این چند صورت در مسائل آینده گفته می شود.
مسأله 1246 ـ اگر انسان اشتباهاً یا بخیال اینكه نمازش تمام شده حرف بزند، باید دو سجده سهو بجا آورد.
مسأله 1247 ـ برای حرفی كه از آه كشیدن و سرفه پیدا می شود سجده سهو واجب نیست. ولی اگر مثلاً سهواً آخ یا آه بگوید باید سجده سهو نماید.
مسأله 1248 ـ اگر چیزی را كه غلط خوانده دوباره بطور صحیح بخواند، برای آن غلط سجده سهو واجب نیست.
مسأله 1249 ـ اگر در نماز سهواً مدتی حرف بزند و تمام آنها یك مرتبه حساب شود، دو سجده سهو بعد از سلام نماز كافیست.
مسأله 1250 ـ اگر سهواً تسبیحات اربعه را بیشتر از سه مرتبه بگوید بنا بر احتیاط واجب باید بعد از نماز دو سجده سهو آورد.
مسأله 1251 ـ اگر در جائی كه نباید سلام نماز را بگوید سهواً بگوید: السلام علینا و علی عبادالله الصالحین یا بگوید السلام علیكم و رحمة الله و بركاته، باید دو سجده سهو بنماید، ولی اگر اشتباهاً مقداری از این دو سلام را بگوید، یا بگوید السلام علیك ایها النبی و رحمة الله و بركاته بنابر احتیاط واجب باید دو سجده سهو بجا آورد.
مسأله 1252 ـ اگر درجائی كه نباید سلام دهد اشتباهاً هر سه سلام را بگوید دو سجده سهو كافیست.
مسأله 1253 ـ اگر یك سجده یا تشهد را فراموش كند و پیش از ركوع ركعت بعد یادش بیاید، باید برگردد و بجا آورد، و بعد از نماز بنابر احتیاط واجب باید برای ایستادن بیجا دو سجده سهو بنماید.
مسأله 1254 ـ اگر در ركوع یا بعد از آن یادش بیاید كه یك سجده یا تشهد را از ركعت پیش فراموش كرده، باید بعد از سلام نماز سجده یا تشهد را قضا نماید و بعد از آن دو سجده سهو بجا آورد.
مسأله 1255 ـ اگر سجده سهو را بعد از سلام نماز عمداً بجا نیاورد، معصیت كرده و واجب است هر چه زودتر آنرا انجام دهد و چنانچه سهواً بجا نیاورد، هر وقت یادش آمد باید فوراً انجام دهد، و لازم نیست نماز را دوباره بخواند.
مسأله 1256 ـ اگر شك دارد كه سجده سهواً بر او واجب شده یا نه، لازم نیست بجا آورد.
مسأله 1257 ـ كسی كه شك دارد مثلاً دو سجده سهو بر او واجب شده یا چهار تا، اگر دو سجده بنماید كافیست.
مسأله 1258 ـ اگر بداند یكی از دو سجده سهو را بجا نیاورده، باید دو سجده سهو بجا آورد، و اگر بداند سهواً سه سجده كرده. احتیاط واجب آنست كه دوباره دو سجده سهو بنماید.
دستور سجده سهو
مسأله 1259 ـ دستور سجده سهو اینست كه بعد از سلام نماز نیت سجده سهو كند و پیشانی را به چیزی كه سجده بر آن صحیح است بگذار دو هر ذكری كه بخواهد بگوید و احتیاط مستحب آنست كه بگوید: «بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِ وَ صَلَّی اللهُ عَلی مُحمد وَ آلهِ » یا «بِسْمِ اللهِ و بِاللهِ اَللهمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد» ولی بهتر است بگوید: «بِسمِ اللهِ وَ بِاللهِ اَلسَّلامُ عَلَیْكَ اَیُّهاَ النَّبِیُّ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَكاتُهُ» بعد باید بنشیند و دوباره به سجده رود و یكی از ذكرهائی را كه گفته شد بگوید و بنشیند، و بعد از خواندن تشهد سلام دهد.
قضای سجده و تشهد فراموش شده
مسأله 1260 ـ سجده و تشهد را كه انسان فراموش كرده و بعد از نماز قضای آنرا بجا می آورد، باید تمام شرائط نماز: مانند پاك بودن بدن و لباس و رو به قبله بودن و شرطهای دیگر را داشته باشد.
مسأله 1261 ـ اگر سجده را چند دفعه فراموش كند، مثلاً یك سجده از ركعت اول و یك سجده از ركعت دوم فراموش نماید، باید بعد از نماز قضای هر دو را با سجده های سهوی كه برای آنها لازم است بجا آورد، و لازم نیست معین كند كه قضای كدام یكِ آنها است و اگر یك سجده از ركعت اول و یك سجده از ركعت آخر فراموش نماید و یا دو تشهد را فراموش نماید بنا بر اقوی باید اول سجده آخر را كه فراموش شده و بعد از آن تشهد و سلام بجا آورد و بعد سجده اول را قضاء نماید و همچنین بنا بر اقوی باید تشهد آخر را كه فراموش شده و سلام را بجا آورد و بعد تشهد اول را قضا نماید این در صورتی است كه كاری كه عمدی و سهوی آن نماز را باطل می كند انجام نداده باشد و اگر انجام داده باشد باید اصل نماز را اعاده نماید.
مسأله 1262 ـ اگر یك سجده و تشهد را فراموش كند، احتیاط واجب آنست كه هر كدام را اول فراموش كرده، اول قضا نماید. و اگر نداند كدام اول فراموش شده، باید احتیاطاً یك سجده و تشهد و بعد یك سجده دیگر بجا آورد، یا یك تشهد و یك سجده و بعد یك تشهد دیگر بجا آورد، تا یقین كند سجده و تشهد را به ترتیببی كه فراموش كرده قضا نموده است.
مسأله 1263 ـ اگر به خیال اینكه اول، سجده را فراموش كرده اول قضای آنرا بجا آورد، و بعد از خواندن تشهد یادش بیاید كه اول تشهد را فراموش كرده، احتیاط واجب آنست كه دوباره سجده را قضا نماید. و نیز اگر بخیال اینكه اول تشهد را فراموش كرده، اول بجا آورد، و بعد از سجده یادش بیاید كه اول سجده را فراموش كرده، بنابر احتیاط واجب باید دوباره تشهد را بخواند.
مسأله 1264 ـ اگر بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهد كاری كند كه اگر عمداً یا سهواً در نماز اتفاق بیفتد نماز باطل می شود مثلاً پشت به قبله نماید، احتیاط واجب آنست كه بعد از قضای سجده و تشهد دوباره نماز را بخواند این در صورتی است كه سجده یا تشهدی كه فراموش شده از غیر ركعت آخر باشد و اما اگر از ركعت آخر باشد بنابر اقوی باید اصل نماز را دوباره بخواند.
مسأله 1265 ـ اگر بعد از سلام نماز یادش بیاید كه یك سجده از ركعت آخر فراموش كرده، چنانچه كاری كه عمدی و سهوی آن نماز را باطل می كند، مثل رو گرداندن از قبله انجام نداده، بنابر اقوی باید بقصد اینكه وظیفه خود را انجام داده باشد، سجده فراموش شده و بعد از آن تشهد و سلام و دو سجده سهو بجا آورد. و نیز اگر یادش بیاید كه تشهد ركعت آخر را فراموش كرده،بنابر اقوی باید بقصد اینكه وظیفه خود را انجام داده باشد، تشهد را بخواند و بعد از آن سلام دهد و دو سجده سهو بنماید.
مسأله 1266 ـ اگر بین سلام نماز و قضای سجده یا تشهدی كه از ركعت سابق فراموش شده كاری كند كه برای آن سجده سهو واجب می شود، مثل آنكه سهواً حرف بزند، باید سجده یا تشهد را قضا كند و غیر از سجده سهوی كه برای قضای سجده یا تشهد لازم است لازم نیست كه دو سجده سهو دیگر بنماید.
مسأله 1267 ـ اگر نداند كه سجده را فراموش كرده یا تشهد را باید هر دو را قضا نماید، و هر كدام را اول بجا آورد اشكال ندارد.
مسأله 1268 ـ اگر شك دارد كه سجده یا تشهد را فراموش كرده یا نه واجب نیست قضا نماید.
مسأله 1269 ـ اگر بداند سجده یا تشهد را فراموش كرده و شك كند كه پیش از ركوع ركعت بعد بجا آورده یا نه، احتیاط واجب آنست كه آنرا قضا نماید.
مسأله 1270 ـ كسی كه باید سجده یا تشهد را قضا نماید، اگر برای كار دیگری هم سجده سهو بر او واجب شود، باید بعد از نماز سجده یا تشهد را قضا نماید، بعد سجده سهو را بجا آورد.
مسأله 1271 ـ اگر شك دارد كه بعد از نماز، قضای سجده یا تشهد فراموش شده را بجا آورده یا نه، چنانچه وقت نماز نگذشته باید سجده یا تشهد را قضا نماید و اگر وقت نماز گذشته، قضای آن احوط است.